پس ازشکست و انقراض ساسانیان، کشور ما چندین قرن در اشغال بیگانگان عرب، ترک و مغول بود. تنها در شمال ایران بود که اقوام ایرانی کماکان استقلال خود را حفظ کرده بودند. پس از یورش اعراب به ایران سه خاندان بزرگ شمالی یعنی اسپهبدان مازندران(آل باوند)، دیلمیان آل زیار و دیلمیان آل بویه در مجموع نزدیک به ۱۰۰۰ سال گیلان و مازندران و گاها در مقاطعی سراسر ایران را در کنترل خود داشتند.
تقریبا تمام بنیانگذاران سلسله های برخاسته از شمال مثل آل باوند، آل زیار، آل بویه ، قارنیان (مازیار)، شیرویه (اسفار شیرویه) … وجستانیان ، ماکان کاکی … خود را منتسب به به پادشاهان اسطوره ای یا تاریخی ایران چون کیخسرو، یزدگرد… میکردند. بدیهی است انتساب این سلسله ها به پادشاهان دوران قبل از حمله اعراب متکی بر هیچ سند معتبر نبوده ، بلکه بیشتر جنبه تبلیغی داشته و برای جلب حمایت مردم بود ، این امر در عین حال نشان دهنده بازگشت روحیه ملی (پس از شوک اولیه اشغال کشور) و ارج گذاری “ایرانیت” بین مردمی بود که دیگر حاضر به تحمل تحقیر و جور و ستم توسط اشغالگران بیگانه نبودند.
شمال ایران بخاطر حفظ نسبی استقلال خود از اعراب و سلسله های ترک نسب ، مغولها و حتی شاهان ساسانی همیشه مامن و پناهگاهی برای دیگر هموطنانمان که در معرض پیگرد و اذیت و آزار و قتل توسط بیگانگان و یا مستبدان خودی بودند به حساب می آمد. نمونه اش: مهاجرت مزدکیان و مانویان به شمال، فرار هزاران نفر دگراندیش که به اتهام مرتد، گبر، رافضی… جانشان در خطر بود به شمال, و پناه بردن سه اندیشمند و فرزانه بزرگ میهن مان یعنی فردوسی، ابوریحان بیرونی و ابن سینا از دست سلاطین ترک به دربار شهریاران آل باوند، آل زیار و آل بویه.

در زمانه ای که قبح بیگانه پرستی و وطن فروشی نزد بسیاری ها ریخته شده، و نزد بسیاری حتی مایه “سربلندی” گشته، شاید این چکیده که سرگذشت میهن دوستی واز جان گذشتگی نیاکان ما برای حراست از مام میهن است، کمکی باشد به تقویت روحیه آزادگی و پیکار با شر و پلیدی و قیمومیت از جانب بیگانه و خودی.